ΚΕΔΕ ΠΡΟΣ ΥΠΕΝ: «ΚΑΤΑΠΕΛΤΗΣ» ΓΙΑ ΕΚΤΟΣ ΣΧΕΔΙΟΥ ΔΟΜΗΣΗ ΚΑΙ ΔΗΜΟΤΙΚΕΣ ΟΔΟΥΣ

Σε αυστηρό πλαίσιο αιχμηρής κριτικής κινούνται οι παρατηρήσεις,  που συνθέτουν τη γνωμοδότηση της Κεντρικής Ενωσης Δήμων Ελλάδος, για το χωροταξικό νομοσχέδιο του ΥΠΕΝ.

Στην αιχμή του δόρατος, η κατάργηση των παρεκκλίσεων της εκτός σχεδίου δόμησης, για την οποία  τονίζεται ότι «θα πρέπει να μην ισχύσει ή να ισχύσει για 20 έτη αντί για 2» αλλά και για τα δημοτικά οδικά δίκτυα για τα οποία σημειώνεται ότι «καταργούνται οι αγροτικές οδοί και ΟΛΕΣ γίνονται Δημοτικές (εκτός τις Επαρχιακές και Εθνικές) και ότι «για υφιστάμενο δρόμο η κατηγοριοποίηση σε Α ή Β κατηγορίας είναι άδικη».

Ειδικότερα για την κατάργηση των παρεκκλίσεων της εκτός σχεδίου δόμησης η ΚΕΔΕ αναφέρει ότι “θα γεννήσει νέα γενιά αυθαιρέτων”!

Επίσης από τον φορέα των οργανισμών πρωτοβάθμιας αυτοδιοίκησης γίνονται σημαντικές παρατηρήσεις και διατυπώνονται συμπληρωματικές βελτιωτικές προτάσεις επί του πολεοδομικού χωροταξικού νομοσχεδίου του ΥΠΕΝ για διατάξεις που αφορούν τα Ειδικά Χωροταξικά  Πλαίσια και τα Περιφερειακά Χωροταξικά Πλαίσια, τις τροποποιήσεις που αφορούν τον χαρακτηρισμό των δημοτικών οδών, τις αλλαγές στην οριοθέτηση των οικισμών, που κατά την ΚΕΔΕ οδηγεί σε άκρατη νομιμοποίηση όλων των οικιστικών συγκεντρώσεων.

Επίσης η ΚΕΔΕ χαρακτηρίζει τα Ειδικά Πολεοδομικά σχέδια ως “Fast track”  ενώ ως γενική θεώρηση παρουσιάζει αδύναμη τη συμμετοχή και τη θεσμική παρουσία  αλλά και την παρεμβατική δυναμική των ΟΤΑ, παρόλο που είναι αυτοί όπως αναφέρεται, που τελικά θα δεχθούν στην εδαφική τους έκταση την εφαρμογή των πολεοδομικών και χωροταξικών πολιτικών.

Η κριτική

Παρουσιάζεται τη γνωμοδότηση για το σχέδιο νόμου του ΥΠΕΝ με τίτλο «Εκσυγχρονισμός της χωροταξικής και Πολεοδομικής Νομοθεσίας, που περιλαμβάνει το γενικό σύνολο των παρατηρήσεων της ΚΕΔΕ όπως αυτή κατατέθηκε από τον πρόεδρο της επιτροπής Χωροταξίας, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων της ΚΕΔΕ και δήμαρχο Κατερίνης κ. Κώστα Κουκοδήμο, στο διοικητικό συμβούλιο της ΚΕΔΕ.

Τη στιγμή Που το ΥΠΕΝ δηλώνει «ανοιχτό» σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση για συζήτηση και κατάθεση σχολίων και προτάσεων μέχρι την κατάθεση του νομοσχεδίου στη Βουλή, η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος έχει αποκρυσταλλώσει τις παρατηρήσεις που θα κατατεθούν προς συζήτηση στην αρμόδια διαρκή επιτροπή της Βουλής, με την κατάθεση του νομοσχεδίου, επιφυλάσσοντας αυστηρή κριτική, σε μία σειρά άρθρων.

Η Αυτοδιοίκηση αντιμετωπίζει  με προβληματισμό και αιχμηρή κριτική όλη τη σειρά των άρθρων που αφορούν τις ρυθμίσεις για τη διάρθρωση των Ειδικών Χωροταξικών Πλαισίων (άρθρο 5) όσο και αυτές που συνθέτουν τα Περιφερειακά Χωροταξικά Πλαίσια, στηλιτεύοντας το γεγονός, ότι αυτά θεσμοθετούνται με Κοινές Υπουργικές και υπογραμμίζοντας, ότι ο χωροταξικός σχεδιασμός λόγω της σπουδαιότητάς του, πρέπει να εγκρίνεται με Προεδρικά Διατάγματα. Χαρακτηρίζοντας επίσης  τη συμμετοχή των ΟΤΑ μηδενική ως προς αυτά, με κίνδυνο την αλλοίωση του χαρακτήρα της κάθε περιοχής στο βωμό ενός ευρωπαϊκού ή διεθνούς πλαισίου διαχείρισης του χώρου, από την εφαρμογή προγραμμάτων διεθνούς, ευρωπαϊκού ή διασυνοριακού χαρακτήρα, αναφέροντας ως χαρακτηριστικά παραδείγματα τη διαχείριση μεταναστευτικών ροών, προγράμματα ΑΠΕ, απορριμμάτων κτλ.

Κριτική ασκεί στο άρθρο 11 που αφορά στην οριοθέτηση οικισμών, σχολιάζοντας, ότι:  «το όριο προσδιορίζεται κρίνοντας από την δόμηση και χωρίς να εξετάζεται η νομιμότητα των δομημένων κτισμάτων. Έτσι ουσιαστικά νομιμοποιούνται ως οικισμοί όλες οι οικιστικές συγκεντρώσεις (νόμιμων και αυθαιρέτων)». Τίθεται κατά της κατάργησης των παρεκκλίσεων της εκτός σχεδίου δόμησης, υπογραμμίζοντας ότι θα οδηγήσει σε νέες γενιές αυθαιρέτων, υποστηρίζοντας μάλιστα, ότι η μεταβατική διετία για έκδοση αδείας, «θα πρέπει να μην ισχύει ή να ισχύσει για 20 έτη αντί για 2».

Σε κάθε περίπτωση όλος ο σχολιασμός διαπνέεται από τη διαπίστωση της αδύναμης παρουσίας των ΟΤΑ, αρχής γενομένης από την κριτική που διατυπώνει για τη συμμετοχή των ΟΤΑ και της ΚΕΔΕ, στο Εθνικό Συμβούλιο Χωροταξίας, τη στιγμή που όπως υπογραμμίζεται, οι ΟΤΑ, είναι αυτοί που τελικά θα δεχθούν, στην εδαφική τους έκταση, την εφαρμογή χωροταξικών πολιτικών.

ΟΙ ΘΕΣΕΙΣ ΤΗΣ ΚΕΔΕ, ΕΠΙ ΤΟΥ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟΥ ΤΟΥ ΥΠΕΝ

Ειδικότερα των σύνολο των παρατηρήσεων της ΚΕΔΕ  αφορούν στα εξής:

Άρθρο 4 Εθνικό Συμβούλιο Χωροταξίας

Υπερβολικά μεγάλο το συμβούλιο με πολύ μικρή αναλογική φωνή και αντιπροσώπευση από τους ΟΤΑ ή την ΚΕΔΕ που είναι αυτοί που τελικά θα δεχθούν, στην εδαφική τους έκταση, την εφαρμογή χωροταξικών πολιτικών.

 Άρθρο 7 Ειδικά Χωροταξικά πλαίσια & Άρθρο 8 Περιφερειακά Χωροταξικά πλαίσια

Α) Θεσμοθετούνται με ΚΥΑ (παρ. 3α) και ως τέτοια ελέγχεται η συμβατότητά τους με τις αποφάσεις του Στ.Ε. που επανειλημμένα έχουν καταδείξει ότι ο χωροταξικός σχεδιασμός λόγω της σπουδαιότητάς του οφείλει να εγκρίνεται με Π.Δ.

Β) δεν γίνεται αναφορά για το ποιος και με βάση ποια διαδικασία κρίνει αν οι τροποποιήσεις των ειδικών Χωροταξικών πλαισίων είναι ήσσονος σημασίας  Γενικά στα ΕΧΠ και ΠΧΠ: Η συμμετοχή των ΟΤΑ είναι σχεδόν μηδενική ενώ υποκρύπτουν εφαρμογή μεγάλων τομών (πχ παρ. 9α) να αντιμετωπιστούν ζητήματα που ανακύπτουν από την προώθηση ή εφαρμογή προγραμμάτων διεθνούς, ευρωπαϊκού, διασυνοριακού ή διαπεριφερειακού χαρακτήρα). Π.Χ. Διαχείριση Μεταναστευτικών ροών, ΑΠΕ, Απορριμμάτων κλπ. χωρίς την συμμετοχή και φωνή των ΟΤΑ Α και Β βαθμού με ΟΡΑΤΟ κίνδυνο την αλλοίωση του χαρακτήρα της κάθε περιοχής στον βωμό ενός ευρωπαϊκού ή διεθνούς πλαισίου διαχείρισης του χώρου. Γενικά για ΤΧΣ: Τα ΤΧΣ εγκρίνονται με ΠΔ και ελέγχεται από την Περιφέρεια η εφαρμογή τους καθώς και η αναγκαιότητα προσαρμογής τους με βάση τις κατευθύνσεις Ειδικών και Περιφερειακών Χωροταξικών Πλαισίων (που έχουν εγκριθεί με υπουργική απόφαση). ΑΠΟΔΥΝΑΜΩΝΕΤΑΙ ΠΛΗΡΩΣ Η ΣΤΕΡΕΗ ΒΑΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΙΚΟΥ ΔΙΑΤΑΓΜΑΤΟΣ και ουσιαστικά μια υπουργική απόφαση εξωθεί την έκδοση τροποποιητικού Π. Δ.

Άρθρο 11 Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια

Τα ΕΠΣ ουσιαστικά είναι σχέδια fast track που μπορούν να ξεκινήσουν από τον καθένα που το επιθυμεί (είτε δημόσιο είτε ιδιωτικό φορέα) (παρ. 3α) χωρίς κανένα περιορισμό αρκεί και ΜΟΝΟ να μπορούν να ΕΠΙΤΕΥΧΘΟΥΝ ΟΙ ΣΤΟΧΟΙ του προτεινόμενου ΕΠΣ (παρ. 2α).

Άρθρο 12 Οριοθέτηση Οικισμών

Η παρ. 2 ουσιαστικά εξομοιώνει τους οικισμούς προ του 23 με τους οικισμούς κάτω των 2000 κατοίκων.

Το όριο προσδιορίζεται κρίνοντας από την δόμηση και χωρίς να εξετάζεται η νομιμότητα των δομημένων κτισμάτων. Έτσι ουσιαστικά νομιμοποιούνται ως οικισμοί όλες οι οικιστικές συγκεντρώσεις (νόμιμων και αυθαιρέτων)

Άρθρο 13 Ρυμοτομικά Σχέδια Εφαρμογής

Τα ρυμοτομικά σχέδια δεν εγκρίνονται με ΠΔ αλλά με απόφαση του Συντονιστή Αποκεντρωμένης διοίκησης (4γ) * *

Άρθρο 14 Χαρακτηρισμός Δημοτικών Οδών

Καταργούνται οι αγροτικές οδοί και ΟΛΕΣ γίνονται Δημοτικές (εκτός τις Επαρχιακές και Εθνικές) .Για υφιστάμενο δρόμο η κατηγοριοποίηση σε Α ή Β κατηγορίας είναι άδικη. Δεν διακρίνεται ο δρόμος Α από τον δρόμο Β και πως μπορεί να τροποποιηθεί η κατηγοριοποίησή τους. Με δεδομένο ότι υπάρχει αεροφωτογραφική κάλυψη για όλη την Ελλάδα κρίνεται σκόπιμο ο ορισμός ημερομηνίας (πχ αεροφωτογραφίες έτους 2007-2009 του Κτηματολογίου) για την αναγνώριση οδού. Απόφαση 293η /11-06-2020 ΚΕΔΕ -► Γίνεται διακριτός διαχωρισμός κατηγοριοποίησης και αντίστοιχων αρμοδιοτήτων των Δημοτικών οδών.

Άρθρο 6: Δομή του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού

Αναφέρονται πολύ γενικά πράγματα, με πολλές δεσμεύσεις για την εφαρμογή και προσαρμογή με Ευρωπαϊκά και διασυνοριακά προγράμματα. Στο άρθρο 19 παρ 3 περιγράφει ως καταλυτικό χρόνο για την ολοκλήρωση του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού  τις 31/3/2021. Είναι πολύ σύντομο και δεν προσδιορίζεται η συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών.

Άρθρο 27 Εκτός σχεδίου δόμηση

Προκειμένου να τονωθεί ο πρωτογενής τομέας θα πρέπει η εκτός σχεδίου δόμηση να τονωθεί επιπλέον για κτίσματα κατοικίας και αγροτουρισμού και να συνδεθεί επιπλέον και με τα μητρώα τοπικών παραγωγών αγροτικών, κτηνοτροφικών και αλιευτικών προϊόντων. Η απομείωση της δόμησης ουσιαστικά θα οδηγήσει σε νέες γενιές αυθαιρέτων.

Άρθρο 32 Περιοχές Ολοκληρωμένης Τουριστικής Ανάπτυξης  (Π.Ο.Τ.Α)

Στην παρ 1β Θεωρείται πολύ θετικό καθότι μεγάλες εκτάσεις κατά κανόνα λόγω γεωμορφολογίας και τεχνικών έργων διαιρείται σε υποτμήματα. Η ενιαία αντιμετώπιση είναι πολύ σωστή.Το ΜΕΓΕΘΟΣ της ΠΟΤΑ αντί για 800 στρέμματα πρέπει να ρυθμιστεί στα 500 στρέμματα που συμφωνεί με το μέσο μέγεθος μεγάλων ιδιοκτησιών στην Ελλάδα. Ως ΠΟΤΑ να μπορούν να χαρακτηριστούν αυτοδίκαια όλοι οι Οικοδομικοί Συνεταιρισμοί και εφόσον συντρέχουν λοιπές προϋποθέσεις να μπορούν να λειτουργήσουν με χρήση κατοικίας και εγκαταστάσεις υποστήριξης και Πολεοδομικού Κέντρου. Στο εδάφιο γ. του Άρθρου 9 ΛΑΝΘΑΣΜΕΝΑ δεν προσμετρά στο μέγεθος των ιδιοκτησιών δρόμους και ρέματα. Αν μεν ο δρόμος είναι δημόσιος έχει καλώς αν είναι όμως ιδιωτικός υπάρχει θέμα γιατί αυτός που τον διάνοιξε μπορεί να τον καταργήσει. Τα ρέματα εντός ιδιοκτησίας αποτελούν κατ’ αρχήν ιδιωτική κτήση. Μόνο οι ποταμοί όπου ρέει αενάως το νερό είναι αυτοδίκαια δημόσια κτήση.

Υπάρχει ιδιαίτερη πριμοδότηση, για εγκαταστάσεις με γήπεδα γκολφ. Θα μπορούσε να ισχύει η ίδια πριμοδότηση και για πεδία ιππασίας ή για πίστα μηχανοκίνητου αθλητισμού κλπ ΣΤΟ ΑΡΘΡΟ 1 Σελ 49 και ειδικότερα στην παρ δδ της σελίδας 50 θα πρέπει να προστεθεί ότι οι εγκαταστάσεις ειδικών μορφών τουρισμού θα πρέπει να είναι ΚΑΘΕ ΜΟΡΦΗΣ εφόσον έχουν τον όποιο θεματικό χαρακτήρα. (NA ΜΗΝ ΑΠΑΙΤΕΙΤΑΙ ΔΗΛΑΔΗ Η ΕΚΔΟΣΗ ΥΠΟΥΡΓΙΚΗΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΑΛΛΑ ΜΕ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΕΟΤ ΝΑ ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΤΑΙ Ο ΕΙΔΙΚΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ). Έτσι, δεν θα αποκλειστεί ο μηχανοκίνητος τουρισμός- αθλητισμός (πίστα F1 ή moto gt ή cross), ο αναρριχητικός τουρισμός, ο θρησκευτικός τουρισμός, ο γευσιγνωστικός τουρισμός, ο οινοτουρισμός κλπ

Άρθρο 34 Μεταβατικές διατάξεις

Με δεδομένη την οικονομική κρίση και την κρίση του covid-19 η παρ.1 θα πρέπει να μην ισχύει ή να ισχύσει για 20 έτη αντί για 2. Αλλιώς οδηγεί σε δήμευση ή άρον άρον εκποίηση της ιδιοκτησίας των μικροϊδιοκτητών που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να δομήσουν ΑΜΕΣΑ. Φυσικά να μην ξεχνάμε ότι έτσι μπορεί να ξεκινήσει και η επόμενη γενιά αυθαιρέτων είτε από θρασείς είτε από απογοητευμένους πολίτες. Στην παρ. 4 ουσιαστικά δεσμεύονται οι ΒΙΠΕ, ΒΙΠΑ, ΒΙΟΠΑ κλπ. και δεν μπορεί να γίνει καμία οικοδόμηση αν δεν ολοκληρωθεί το πολεοδομικό σχέδιο ή αν η οικοδόμηση δεν εντάσσεται στα πλαίσια στρατηγικής επένδυσης του ν.4608/19. Έτσι ο κάθε ενδιαφερόμενος βιοτέχνης ή βιομήχανος θα αποφύγει να επενδύσει σε γη που έχει ήδη χαρακτηριστεί ως Βιομηχανική ή βιοτεχνική και θα προτιμήσει μια περιοχή στην οποία δεν υφίστανται ΑΜΕΣΑ προϋποθέσεις.

 Άρθρο 41 Αρμοδιότητες Κεντρικού Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής (ΚΕ.ΣΑ)

Θα έπρεπε το ΚΕΣΑ αφενός να επιλαμβάνεται στην εφαρμογή και στην συμβατότητα της επικείμενης δόμησης με τις κατευθύνσεις που έχουν δοθεί από τις εγκεκριμένες μελέτες μορφολογικών χαρακτηριστικών κτιριακού αποθέματος και αφετέρου να μεριμνήσει για την επέκταση και ολοκλήρωση των μελετών αυτών σε όλο τον Ελλαδικό χώρο.

Άρθρο 44: Εργασίες για τις οποίες δεν απαιτείται Οικοδομική Αδεια ή Εγκριση Εργασιών Μικρής Κλίμακας

Να ΠΡΟΣΤΕΘΕΙ: Εγκαταστάσεις ύδρευσης και μονάδων αφαλάτωσης σε ιδιωτικούς ή κοινόχρηστους χώρους.