ΚΟΥΤΣΟΥΡΗΣ ΚΩΣΤΑΣ, ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΚΑΙ ΙΑΣΩΝ: ΤΡΕΙΣ ΓΕΝΙΕΣ ΣΥΝΤΗΡΗΤΩΝ ΕΡΓΩΝ ΤΕΧΝΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΩΤΗΡΙΑ ΤΗΣ ΕΠΤΑΝΗΣΙΑΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ.

Με τον τίτλο «Σωτήρες Θησαυρών» παρουσιάστηκε το 1957 στο περιοδικό Εικόνες «η σιωπηλή αλλά πολύμοχθη εργασία αποκατάστασης των έργων της Επτανησιακής τέχνης, που καταστράφηκαν στους τρομερούς σεισμούς των Ιονίων νήσων το 1953». Πρωταγωνιστής αυτού του κοπιώδους έργου από το 1953 έως και το 1957, στη Ζάκυνθο κυρίως αλλά και στην Κεφαλλονιά και την Κέρκυρα, ήταν ο συντηρητής έργων τέχνης της Εθνικής Πινακοθήκης –Μουσείου Αλεξάνδρου Σούτζου, ζωγράφος Κώστας Κουτσουρής. Ο Κώστας Κουτσουρής (1913-1991) με καταγωγή από την Αθήνα γεννήθηκε στα Καλάβρυτα, όπου είχε εγκατασταθεί ο πατέρας του Χρήστος που ήταν ξυλουργός. Ο Κώστας σπούδασε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών την περίοδο 1932-1938. Άσκησε τη ζωγραφική και έργα του υπάρχουν σε μουσεία και συλλογές. Στον τομέα της συντήρησης έργων τέχνης υπήρξε ο πρώτος, πριν τους Τάσο Μαργαριτώφ και Σταύρο Μπαλτογιάννη, ο οποίος, μετά τον πόλεμο φοίτησε με υποτροφία στο γνωστό Instituto Centrale di Restauro της Ρώμης, το 1951-52, και στη συνέχεια στο Μουσείο του Λούβρου, στην Πινακοθήκη του Μονάχου και ο πρώτος που εφάρμοσε στην Ελλάδα την επιστημονική συντήρηση στα έργα τέχνης. Διετέλεσε επιμελητής στην αρχή και συντηρητής μετά τις σχετικές μεταπτυχιακές σπουδές του, στην Εθνική Πινακοθήκη μέχρι το 1970 που συνταξιοδοτήθηκε. Το 1984, η Εθνική Πινακοθήκη τον τίμησε με αναδρομική του έκθεση.
Τριάντα χρόνια αργότερα ο γιός του Τάσος Κουτσουρής συντηρεί τις τοιχογραφίες του Ι.Ν. Κοιμήσεως της Θεοτόκου στην Ανωγή της Ιθάκης και τις φορητές του εικόνες με χρηματοδότηση του Ιθακήσιου εφοπλιστή Π. Γράτσου. Στη συνέχεια συντηρεί και τις εικόνες του Ναού της Αγ. Μαρίνας στην Εξωγή με δικά του έξοδα καθώς και μια δεσποτική εικόνα του ναού των ταξιαρχών στον Πλατρειθιά. Στο Βαθύ της Ιθάκης συντηρεί τις φορητές εικόνες του Αγ. Νικολάου, της Βλαχέρνας Ταξιαρχών και του Αγ. Σπυρίδωνος. Επιπρόσθετα εκπονεί διδακτορική διατριβή με θέμα: «Η εξελικτική πορεία της Επτανησιακής ζωγραφικής», ενώ στο 3ο Συνέδριο Ιστορίας της Τέχνης παρουσίασε τη «Θεωρία και Τεχνική στην Επτανησιακή ζωγραφική του 18ου αιώνα». Δεν είναι λοιπόν τυχαίο που ο Τάσος Κουτσουρής γίνεται συντηρητής και καθηγητής συντήρησης έργων τέχνης στο ΤΕΙ της Αθήνας– μετέπειτα Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής– και μάλιστα με κλίση στην Επτανησιακή Τέχνη. Η αγάπη του για τα Επτάνησα και η μακροχρόνια παραμονή του στο νησί τον οδήγησε να επιλέξει την Ιθάκη ως πνευματική του πατρίδα.
Εξήντα χρόνια μετά τους καταστροφικούς σεισμούς ο εγγονός του Κώστα και γιός του Τάσου Ιάσων τελειώνει το Μουσικό Γυμνάσιο Αλίμου, σπουδάζει συντήρηση αρχαιοτήτων και έργων τέχνης στο Πανεπιστήμιο της Δυτικής Αττικής και συνεχίζει στη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας. Νέος, με κλίση στη μουσική, όπως και ο πατέρας του, εισάγεται στο καλλιτεχνικό σύμπαν της οικογένειας Κουτσουρή.
Κείμενο: ΓΕΩΡΓΙΑΝΝΑ (ΑΝΙΤΑ) ΜΩΡΑΐΤΟΥ
Δρ συντηρήτρια αρχαιοτήτων ΥΠΠΟΑ