ΑΠΟΚΡIΑ ΚΑΙ ΚΑΘΑΡΗ ΔΕΥΤΕΡΑ ΤΑ ΠΑΛΗΑ ΧΡΟΝΙΑ ΣΤΟ ΠΕΡΑΧΩΡΙ
Στο Καρναβάλι, περ’ απ’ τ’ απαραίτητο μασκάρεμα, γινόταν επίσης και χορός τόσο την Αποκριά όσο και την Τυρινή-στις δυο Κυριακές- στον απάνου και στον κάτου Ραγκαθιά, στα δυο αλώνια. Εκεί έπλεκαν και το γαιτάνι που το κατέβαζαν και στη Χώρα. Στον απάνου Ραγκαθιά ήταν τ’ αλώνι του Γιούργα, στον κάτου Ραγκαθιά του Γιαννέλια.
Εκεί γινόταν και το γλέντι στα Κούλουμα. Μάλλον, εκεί κατέληγε το γλέντι στο αποκορύφωμα του, γιατί από πολύ πρωί οι Κουλουμιώτες βγαίνανε συντροφιές και πήγαιναν τραγουδώντας στα σπίτια. Οι Κουλουμιώτες ήταν ντυμένοι με άσπρα πανταλόνια, άσπρα παπούτσια, σαξ πουκάμισο, μαντήλι στο λαιμό και φέσι κόκκινο στο κεφάλι. Σε κάθε σπίτι που έμπαιναν τραγουδούσαν περίπου τα εξής και με διάφορες προσθαφαιρέσεις αυτοσχεδιασμών:
Καλώς ήρθε η Σαρακοστή
Με τα λαχανικά της
Και με τις πεταλίδες της
Και όλα τα γιαλικά της
(θαλασσινά, φερμένα απ’ το γιαλό).
Ακολουθούσαν άλλα εύθυμα και μερικά όπως:
Φέρ’ τε ελιές, φέρ’ τε κουκιά
Να πάρουμ κανιά μπουκιά.
Γινόταν δε το σχετικό ευχολόγιο στο κάθε σπίτι και σιγά- σιγά προχωρούσε η μέρα, ώσπου το απόγιομα, μετά το φαί και το χορό και την αναμφίβολη οινοποσία- προς το βραδάκι-ήταν απαραίτητο και το «τρέξιμο» των τετραπόδων-αλόγων, μουλαριών και γαιδάρων-το οποίο γινόταν απ’ του Κανάρη τη βόλτα, όπυ η σημερινή εκκλησία της Παναγίας, μέχρι το Ραγκαθιά. Ίσως, το έθιμο αυτό να ήταν παραλλαγμένο απομεινάρι απ’ την παλιά εφτανησιώτικη «γκιόστρα», το μεσαιωνικό ξενόφερτο έθιμο που συνηθιζόταν κυρίως στην Ζάκυνθο όπου περιελάμβανε και εικονική κονταρομαχία, πράγμα που στάθηκε και η αιτία να σταματήσει εκεί, γιατί κάποτε μεσολάβησε ένα σοβαρό ατύχημα.
ΡΙΤΑ ΤΣΙΝΤΙΛΗ-ΒΛΗΣΜΑ