ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΞΙΝΟΣ: «Ο ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ ΜΑΣ, ΜΑΣ ΕΧΕΙ ΟΔΗΓΗΣΕΙ ΣΕ ΑΔΙΕΞΟΔΟ»
Έχει καταξιωθεί διεθνώς για την προσφορά του στην Ιατρική και για τις μοναδικές παγκοσμίως χαρτογραφήσεις του εγκεφάλου. Είναι καθηγητής Ψυχολογίας και Ιατρικών Επιστημών στο Neuroscience Research Australia του Πανεπιστημίου της Νέας Νότιας Ουαλίας στο Σύδνεϋ. Γεννήθηκε στις 6 Δεκεμβρίου του 1944 στη Λεύκη Ιθάκης. Οι επιστημονικές του αναζητήσεις τον οδήγησαν μακριά από την Ελλάδα. Συνέχισε τις σπουδές του στο Πανεπιστήμιο Berkeley στην Καλιφόρνια και μεταπτυχιακά στο πανεπιστήμιο McGill στον Καναδά. Έπειτα πέρασε ένα μεταδιδακτορικό έτος στο Yale.
Από το 1973 εργάζεται στο Πανεπιστήμιο του Νew South Wales στο Sydney, όπου και διαμένει διατηρώντας όμως επαφή και με τα καλύτερα Πανεπιστήμια και Ερευνητικά Κέντρα ανά τον κόσμο, μεταξύ των οποίων και το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Μιλάμε με τον Ο Δρα Γιώργο Παξινό, με αφορμή το βιβλίο του «Κατ’ εικόνα» εκδόσεις Λιβάνη. Ένα μυθιστόρημα που οι ήρωές του ταξιδεύουν σε τέσσερις ηπείρους με σκοπό την εύρεση της ταυτότητάς τους. Πώς αξίες όπως η Αγάπη, η Πίστη, η Συγχώρεση και η Ελευθερία μπορούν να αλλάξουν τις ζωές τους; Ποια τα όρια της επιστήμης και του νου; Μπορεί ο άνθρωπος να συμφιλιωθεί με τη φύση; «Η αγάπη μένει όταν τα λουλούδια πέφτουν στο χώμα».
Ο Γιώργος Παξινός εξελέγη Μέλος της Αυστραλιανής Ακαδημίας Επιστημών το 2009 και Αντεπιστέλλον Μέλος της Ακαδημίας Αθηνών το 2012. Είναι ο κορυφαίος χαρτογράφος του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού. Ανακάλυψε ενενήντα μία περιοχές (πυρήνες) στο κεντρικό νευρικό σύστημα και σε πολλές έδωσε ελληνικά ονόματα. Οι περισσότεροι επιστήμονες που εργάζονται πάνω στη σχέση μεταξύ του ανθρώπινου εγκεφάλου και ασθενειών όπως Αλτσχάιμερ, Πάρκινσον και σχιζοφρένεια ή μοντέλα σε πειραματόζωα αυτών των ασθενειών χρησιμοποιούν τους άτλαντές του. Ο άτλαντάς του για τον ανθρώπινο εγκέφαλο (που έχει μεταφραστεί στα ελληνικά) είναι ο πιο ακριβής για τον εντοπισμό περιοχών του υποφλοιού. Για σαράντα πέντε χρόνια έχει ενεργό δράση για την προστασία του περιβάλλοντος. Λατρεύει το ποδήλατο, το κολύμπι, το Pilates, το τάνγκο και το χασάπικο. Περνάει πέντε μήνες το χρόνο στην Ελλάδα και θα τον βρείτε τα καλοκαίρια στην Ιθάκη.
- Το “Κατ’ εικόνα” είναι το πρώτο σας μυθιστόρημα;
Είναι το πρώτο μου μυθιστόρημα. Το δεύτερο θα έχει το τίτλο, «Πως να γράψεις ένα μυθιστόρημα σε λιγότερο από 25 χρόνια. (με πήρε 16).
- Η Εβελιν η γενετίστρια μας δείχνει τον δρόμο της συμφιλίωσης με τη φύση;
Η Έβελιν έχει διάφορα κίνητρα και είναι αρκετά έξυπνη να καταλάβει ότι ορισμένα από τα κίνητρα που μας ωθούν στις μεγαλύτερες αποφάσεις που καλούμαστε να πάρουμε δεν μας είναι ορατά. Πάντως η δικαιολογία που δίνει στον φίλο της (Μάικλ) για την τρομακτική απόφαση που παίρνει είναι ότι θέλει να διορθώσει αυτό που θεωρεί την μέγιστη αδικία της ανθρώπινης ιστορίας. Θέλει επίσης να φέρει στον κόσμο κάποιον που μπορούσε να κάνει μία διαφορά για το καλύτερο. Σε κανένα δεν εξομολογήθηκε το φόβο μια ζωής στερημένης από αγάπη. Όλα αυτά τα κίνητρα που ήξερε και άλλα που δεν ήξερε έπλασαν την συμπεριφορά της.
- Αγάπη πως αλλάζει τις ζωές μας;
Μία από της ηρωίδες χάνει το σύντροφό της. Συνεχίζει να τον αγαπά και λέει «Η αγάπη μένει όταν τα λουλούδια πέφτουν στο χώμα».
- Η ελευθερία πως αλλάζει τις ζωές μας;
Η στέρησή της έκαμε τους προγόνους μας να πουν Ελευθερία ή Θάνατος. Ενεργοποίησε τα παιδιά του Πολυτεχνείου και αντίστοιχα στο μυθιστόρημά μου τα παιδιά της σχολής της Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Μπουένος Αιρες.
- Αμερική, Καναδάς, Αυστραλία, είστε ενας οικουμενικός πολίτης επιστήμονας…
Είπε ο Λόρδος Τέννυσον στο ποίημά του “Οδυσσεας” “I am a part of all that I have met.” “Είμαι ένα κομμάτι από όλα αυτά που συνάντησα”. Και εγώ έτσι αισθάνομαι. Ομως επειδή τα χρόνια του Δημοτικού και του Γυμνασίου-Λυκείου είναι καθοριστικά πολύ περισσότερο αισθάνομαι πιο άνετα με την ελληνική Γλώσσα. Ελληνικά τραγούδια και ελληνικές παρέες (εκτός οταν μου στένουν καπνό από τα τσιγάρα τους απάνου μου).
- Ψυχογραφήστε μας τη σημερινή Ελλάδα…
Η Ελλάδα σήμερα είναι ένα κράμα αίγλης και αθλιότητας. Υπάρχει δυναμικό, υπάρχουν έξυπνα και εργατικά παιδιά και μεγάλοι, αλλά δεν υπάρχει σύστημα. Πολιτικοί του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ έκλεψαν την Ελλάδα για το κόμμα τους και για τους εαυτούς τους και εμπόδισαν την πρόοδο στο τόπο.
- Ο σημερινός Ελληνας χρειάζεται ψυχανάλυση;
Noμίζω πως έχουν οι Ελληνες ενα επιπεδο καλο απο κουλτουρα και προσωπικες σχεσεις. Περισοτερα θεατρα δεν εχω δει απο την Αθηνα (για το πληθυσμο της) και πολυ καλες φιλιες υπαρχουν στην Ελλαδα. Προσωπικως, οι περισοτεροι μου φιλοι ειναι στην Ελλαδα αν και λειπω 53 χρονια. Η φιλιες ειναι ενας απο τους τροπους να εχεις καλη ψυχικη διαθεση και ειναι επιβαρυνση της υγειας εαν δεν εχεις φιλους. Δεν νομιζω πως οι Ελληνες χρειαζονται ψυχαναλυση. Μαλλον σε καλύτερη ψυχικη διαθεση ειναι απο πολλους αλλους λαους και προς τιμη τους.
- Πως αποφασίσατε να γίνετε ψυχολόγος;
Εσπουδαζα Μαθηματικά και ανυπομονουσα να έρθει η ωρα του μαθηματος (ενα προαιρετικο μαθημα Ψυχολογιασ). Τότε αποφάσισα να παρατησω τα Μαθηματικα και να μπω στην Ψυχολογια. Εκει εδιδαχθηκα απο εξ αρχης οτι οι θεωρίες του Φροιντ περι Οιδιποδειο συμπλεγμα δεν μπορουν να αποδειχθουν λαθος και γι αυτο το λογο η επιστιμη δεν εχει καμια ανάμειξη σε αυτες. Αυτο ειναι ενα αξιωμα. Οταν δεν υπαρχει κανενας τροπος να αποδειξεις κατι λαθος τοτε δεν αναμευγνυεται η επιστημη. Π.χ, ψυχη. Η επιστημη δεν θα ασχοληθεί με αυτο. Δεν υπαρχει καμια ενδειξη για την υπαρξη της ψυχης, αλλα μπορει να υπαρχουν εκατομμυρια ψυχες κρυμμένες σε ενα πηγάδι.
- Θα σας ενδιέφερε πανεπιστημιακή έδρα στην Ελλάδα;
Όχι γιατί είναι πλέον αργά να αρχίσω καριέρα στην Ελλάδα.
- Τι δεν κάνουμε σωστά εδώ στην Ελλάδα;
Είναι παράδοξο, οι πλούσιοι Άγγλοι το βρίσκουν πιο δύσκολο να πάνε με το αυτοκίνητό τους στο Λονδίνο παρά η άρχουσα τάξη της Ελλάδος. Η elite, η ολιγαρχία της Ελλάδος προσφέρει κίνδυνο, θόρυβο, καυσαέριο στο λαό των πόλεων. Στο Λονδίνο μπορείς να περπατήσεις και να χρησιμοποιήσεις το ποδήλατό σου. Στην Αθήνα προσπάθησε να διασχίσεις διάβαση πεζών –θα σε σκοτώσουν. Επίσης βλέπω ότι στην Ιταλία όλοι φορούν κράνος στο μοτοσακό. Στην Ιθάκη, που έκαμα μια μελέτη, για μισή ώρα πέρασαν 68 μηχανές, με αναβάτες χωρίς κράνος. Όταν χάσεις τους νευρώνες σου τους χάνεις για πάντα. Η Ελλάδα μπορούσε να σώσει χρήματα εάν φορούσαν κράνη και ζώνες οι άνθρωποι. Στο αυτοκίνητο βάζουν εικονίσματα και όχι τις ζώνες ασφαλείας. Επίσης δεν χρειάζεται να είμαστε πρώτοι στην κατανάλωση καπνού. Αυτά είναι εύκολα να γίνουν και φέρουν μεγάλο κέρδος και κοινωνικό όφελος. Αλλά οι κυβερνήσεις πευτουνε και το κάπνισμα μένει.
- Τι πιο ελληνικό φυλάττε στην καρδιά σας;
Η καρδιά δεν έχει να κάμει με τα συναισθήματα, εάν αυτό εννοείτε. Το απέδειξαν αυτό οι καρδιοχειρουργοί, όταν έδειξαν πως ο λήπτης της καρδιάς δεν ερωτεύτηκε τη γυναίκα του πεθαμένου. Πάντως στο νου μου κρατάω την γλώσσα και την Ιθάκη.
- Η Ιθάκη σας τι σας δίδαξε;
Η Ιθάκη είναι ένα όμορφο φτωχό νησί. Με δίδαξε πως δεν μπορώ να περιμένω τίποτε εάν δεν αγωνιστώ γι’ αυτό.
-Η χαρτογράφηση του εγκεφάλου τι σηματοδοτεί;
Εμείς κάνουμε χαρτογράφηση από περιέργεια για το τι αντιστοιχεί μεταξύ εγκεφάλου αρουραίου και ανθρώπου. Άλλοι επιστήμονες χρησιμοποιούν τους χάρτες μας για να κάμουν μοντέλα ασθενειών σε πειραματόζωα (πχ Αλζχειμερς, παρκινσονς)
- Χασάπικο, ποδήλατο, και τι άλλο σας ξεκουράζει;
Κολύμπι στο Κανάλι της Ιθάκης.
- Τι σας κάνει να αισιοδοξείτε;
Αντίθετα με τον περισσότερο κόσμο, θεωρώ πως ο εγκέφαλός μας μας έχει οδηγήσει σε αδιέξοδο….
- Μια ευχή για το 2016….
«Της δικαιοσύνης ήλιε νοητέ και μυρσίνη εσύ δοξαστική, μη παρακαλώ σας μη λησμονάτε τη χώρα μου….».
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΙΟΥΣΗΣ
http://www.presspublica.gr/