ΘΟΥΚΥΔΙΔΕΙΑ ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΑΝΟΜΟΙΟΤΥΠΗ ΤΟΥ ΣΗΜΕΡΙΝΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

Με την πολιτική Θεωρία του Διεθνούς Συστήματος, προσδιορίζουμε την διεθνή κατανομή ισχύος ως το κύριο αίτιο σταθερότητας ή αστάθεια στην διεθνή πολιτική ως συναρτημένη με την ισορροπία ή ανισορροπία.Εάν και ένα εκατοστό να ήξεραν οι πολιτικοί ηγέτες και η κοινωνία της Ελλάδας για τον μηχανισμό της διεθνούς πολιτικής,  τις δομές του, και τον ρόλο των κατανομών και ανακατανομών ισχύος, δεν θα καταντούσαμε εδώ που καταντήσαμε σήμερα. Υποστηρίζουμε, μεταξύ άλλων, ότι προϋπόθεση βιωσιμότητας των κρατών στην διεθνή πολιτική εν μέσω διαρκών ανακατανομών ισχύος είναι να ενεργούν με τέτοιο τρόπο ούτως ώστε να μεριμνούν για την ασφάλειά τους και την εθνική επιβίωση.

Το κρατοκεντρικό σύστημα είναι ανταγωνιστικό και προετοιμασμένο να τιμωρίσει αυτόν που είναι απρόσεκτος.  Υπάρχουν αρχές στο τι ισχύει στην σύγχρονη διεθνή πολιτική. Ας διαβάσουν την Θουκυδίδεια ισορροπία δυνάμεων για να γνωρίζει η Ελληνική κινωνία, μετά την κρίση, την διαφορά μεταξύ εμπειρικής γνώσης και αναλύσεων “soft power”.  Οι Ελληνες πολιτικοί πρέπει να μελετήσουν την δομική θεωρία ρεαλισμού της διεθνούς πολιτικής για να γνωρίζουν την σχέση αιτίων-αιτιατών και σταθερότητας-αστάθειας και ποιές είναι οι αλλαγές στην διεθνή κατανομή ισχύος η οποία προσδιορίζει την ανισορροπία και ισορροπία σε αναφορά με ερωτήματα για την σταθερότητα ή την αστάθεια του εγγενώς άναρχου και ανταγωνιστικού διεθνούς συστήματος.

Εδώ που βρισκόμαστε, ισχύει η αρχή της αυτοβοήθειας.  Θουκυδίδης: (όταν κανείς αφελώς και μάταια περιμένει από τους συμμάχους να το σώσουν): Εκεί στον πάτο, τα πράγματα είναι πολύ δύσκολα και η μόνη λέξη που πρέπει να ακούγεται και να κυριαρχεί είναι: Επιβίωση.

ΘΟΥΚΥΔΙΔΟΥ Διάλογος Αθηναίων – Μηλίων

416 π.Χ. Πελοποννησιακός Πόλεμος.

Οι Αθηναίοι θέλουν μαζί τους τη Μήλο.

Οι Μήλιοι αντιστέκονται. Ο Θουκυδίδης καταγράφει τον διάλογο. Ο ισχυρός απέναντι στον αδύνατο. Παρατίθεται μια σύνοψη αυτής της διαπραγμάτευσης, Ημέρες που είναι..

Αθηναίοι: «Επιβάλλεται να επιδιώξουμε το εφικτό, αφού και οι δύο γνωρίζουμε ότι το επιχείρημα της δικαιοσύνης έχει αξία μόνο μεταξύ ίσων και ότι οι ισχυροί επιβάλλουν τη δύναμή τους και ο αδύνατος παραχωρεί ό,τι του επιβάλλει η αδυναμία του».

Μήλιοι: «Αφού μιλάμε για το συμφέρον και όχι το δίκαιο, θεωρούμε χρήσιμο να μην παραγνωρίσετε το κοινό συμφέρον».

Αθηναίοι: «Είμαστε εδώ για το συμφέρον της ηγεμονίας μας αλλά επιδιώκουμε και τη σωτηρία σας, επειδή θέλουμε χωρίς κόπο να σας εξουσιάσουμε για το συμφέρον και των δύο μας».

Μήλιοι: «Πώς γίνεται να έχουμε κοινό συμφέρον εμείς δούλοι και εσείς κυρίαρχοι;».

Αθηναίοι: «Επειδή θα έχετε δυνατότητα να υποταχθείτε,αποφεύγοντας χειρότερες συμφορές και εμείς αν δεν σας καταστρέψουμε θα έχουμε κέρδος».

Μήλιοι: «Ετσι σκέπτονται οι υπήκοοί σας για το σωστό;».

Αθηναίοι: «Ναι, γιατί λόγια για το δίκαιο όλοι τα λένε. Οσοι διατηρούν την ελευθερία τους, όμως, το οφείλουν στη δύναμή τους».

Μήλιοι: «Εμείς που είμαστε ακόμα ελεύθεροι, θα θεωρηθούμε τελείως ανίκανοι και δειλοί αν δεν φθάσουμε στα έσχατα για να μην υποδουλωθούμε».

Αθηναίοι: «Δεν χρειάζεται, αν σκεφθείτε συνετά. Αγωνίζεστε για τη σωτηρία σας, επομένως δεν πρέπει να αντισταθείτε σε πολύ ανωτέρους σας».

Μήλιοι: «Αν χωρίς αντίσταση υποχωρήσουμε δεν έχουμε καμιά ελπίδα, αν όμως αντισταθούμε υπάρχει ελπίδα να σωθούμε».

Αθηναίοι: «Η ελπίδα την ώρα του κινδύνου είναι παρηγοριά στον άρρωστο. Οσοι τα παίζουν όλα για όλα, όπως στα ζάρια, στηριγμένοι στην ελπίδα, όταν διαψευστούν βλέπουν ότι καταστράφηκαν και δεν τους έχει μείνει τίποτα».

Μήλιοι: «Οι Σπαρτιάτες θα μας βοηθήσουν».

Αθηναίοι: «Είστε πολύ αφελείς. Οι Σπαρτιάτες όταν έχουν να κάνουν με άλλους, κοιτάνε το συμφέρον τους».

Μήλιοι: «Μπορεί να μας στείλουν άλλους συμμάχους τους».

Αθηναίοι: «Αυτά που αραδιάζετε ως ακλόνητα επιχειρήματα είναι μελλοντικές ελπίδες. Πολλοί έπεσαν με τη θέλησή τους σε συμφορές και δοκίμασαν χειρότερη ντροπή, υποδουλωμένοι με δική τους απόφαση. Να μη θεωρήσετε άπρεπο να υποταχθείτε σε ισχυρότατη πόλη που σας κάνει ήπιες προτάσεις, να είσαστε σύμμαχοι, να κατέχετε τη χώρα σας και να καταβάλλετε φόρους. Σας δόθηκε ευκαιρία να επιλέξετε μεταξύ πολέμου και ειρήνης. Μην επιλέξετε το χειρότερο».

Οι Μήλιοι τελικώς αρνήθηκαν. Οι Αθηναίοι κατέστρεψαν ολοσχερώς τη Μήλο, βοηθούμενοι και από Μηλίους που δεν συμφωνούσαν με την αδιάλλακτη στάση των ηγετών τους..

ΝΙΚΟΛΑΟΣ Λ. ΜΩΡΑΙΤΗΣ

Καθηγητής Διεθνών Σχέσεων, Συγκριτικής Πολιτικής,

Εξωτερική Πολιτική των ΗΠΑ.

Πανεπιστήμιο Καλιφόρνιας