ΤΟ «LIBRO D’ORO» ΤΗΣ ΙΘΑΚΗΣ

Μέσα στα παλιά χειρόγραφα του Αρχειοφυλακείου της Ιθάκης, που κρύβουν τόσα ιστορικά στοιχεία, μέσα στα πολυποίκιλα αυτά χαρτιά, εύρηκα και το «Libro d’ oro» της Ιθάκης, δηλαδή την Χρυσήν Βίβλον, όπου κατεγράφοντο οι ευγενείς του νησιού. Ήταν κατά το 1915. Ο γέρος αρχειοφύλαξ Χαραλάμπης Καραβίας με αληθινό σεβασμό μου προσκόμισε το “Λίμπρο ντ’ όρο” με το άσπρο μαλακό ξώφυλλο, που από χρόνια πια είχε πάψη νάναι και τόσο άσπρο… Κι όταν σκεφθή κανένας πως κάποτε το βιβλίο αυτό ήταν το σπουδαιότερο και ιερότερο επίσημο βιβλίο, δεν μπορεί να μην παραπλανηθή σε σκέψεις, σε αναμνήσεις και σε συγκινήσεις… Μας ας τ’ αφήσουμε αυτά και ας εξετάσουμε το “Λίμπρο ντ’ όρο” της Ιθάκης.

Κάθε νησί της Επτανήσου από την εποχή της Βενετοκρατίας μέχρι της Αγγλοκρατίας είχε χωριστό βιβλίο, που εγράφοντο οι ευγενείς, δηλαδή, χωριστό “Λίμπρο ντ’ όρο”. Αυτό της Ιθάκης αποτελείται από 100 φύλλα περίπου (200 σελίδες) και διαιρείται σε δυο μέρη. Το κάθε μέρος στην αρχή έχει κι ένα σχετικό έγγραφο.
Στην αρχή λοιπόν του χειρόγραφου βιβλίου υπάρχει επίσημο έγγραφο, που τόχει συντάξη το Nobile Colleggio Politico (Ευγενικόν Πολιτικόν Συμβούλιον), που επικύρωσε και κατέταξε κατά την αλλαγή της επικυριαρχίας, το 1803, τους τίτλους των ευγενών του νησιού. Το έγγραφο αυτό είναι γραμμένο Ιταλικά. Η μετάφρασί του είν’ αυτή:

«17 Αυγούστου 1803. Ιθάκη
Το Ευγενικόν πολιτικόν κολλέγιον, που εσυστήθη με τις αξιοσέβαστες υπέρτατες ενέργειες της Α Εξοχότητος του Κόντε Γεωργίου Μοκάνιγκω, πληρεξουσίου της Α. Μ. του Αυτοκράτορος πασών των Ρωσιών εις την Γαληνοτάτην Επτανησιακήν Πολιτείαν, αποτελείται από Πρόεδρον τον Εξοχώτατον Ρόκκο ντε Τζώρτζη, εκλεγμένον Αντοβασιλέα των νήσων τούτων και από τους Γαληνοτάτους Κωνσταντή Ζαβό, Δημήτριο Βλασσόπουλο του Παναγή, Γιώργο Σαλαμόν, Παναγήν Δρακούλην, Νικολήν Βρεττό και Γιάννη Παΐζη Μηλιαρέση, με το σκοπό να πραγματοποιήση και σε τούτο τον τόπο την καταγραφή των Πατρικίων, που θ’ αναλάβη την Συγκλητική διακυβέρνησι.
Συνήλθαν εδώ σήμερα όλα τα μέλη του ανωτέρω Κολλεγίου και, αφού έλαβαν υπ’ όψιν των με προσεκτική φροντίδα και εξέτασι τα υπομνήματα των υποψηφίων που επιθυμούν να καταγραφούν, και με την αποδειγμένη γνώσι οτι κατέχουν οι ίδιοι αυτοί και οι πρόγονοί τους το κεφάλαιο των 70 ταλλήρων και οτι είναι κάτοχοι όλων των άλλων απαιτουμένων, αφού άκουσαν και τη σεβαστή γνωμοδότησι του πληρεξουσίου Κυρίου Γεωργίου Μοκάνιγκου, εψήφισε, και μαζί με την ψηφοφορία του εκύρωσε, και διέταξε με ομογνωμίαν οτι, πρέπει όλα τα ονόματα των οικογενειών, που αναγνωρίζονται αρκετά ευγενικές ώστε ν’ αρκούν δια την τάξιν των Πατρικιών αυτού του νησιού να καταγραφούν και να καταλογοποιηθούν στο επόμενο Λίμπρο ντ’ Όρο, στο οποίον ως πρόλογος θα τυπωθή ή θα κατατεθή το παρόν ψήφιμα. Οι οικογένειες που θα έχουν το δικαίωμα ν’ απαρτίζουν την ένδοξη Σύγκλητο τούτου του νησιού και να είναι η Γενική Ομοσπονδία της Γαληνοτάτης Πολιτείας της Επτανήσου είναι οι ακόλουθες».

«Ακολουθούν υπογραφές των μελών του Κολλεγίου».
«Ακολουθούν τα ονόματα των Πατρικίων οικογενειών που κατεγράφησαν».

Κατόπιν από το έγγραφο αυτό, στην ακόλουθη σελίδα αρχίζει η καταγραφή των οικογενειών. Στην κορυφή κάθε σελίδος σημειώνεται τ’ όνομα του αρχηγού κάθε ευγενικής οικογενείας την εποχή εκείνην και από κάτω τα ονόματα των αρσενικών παιδιών του. Και φαίνεται οτι απάνω στους τίτλους έγινε κατά τον χρόνον εκείνο η εγγραφή όλων των ευγενών, που είχαν ανακηρυχθή πριν από την Βενετία κ.λ.π. Στην καταγραφή αυτή περιλαμβάνονται 53 διάφορα ονόματα οικογενειών, που χωρίζονται σε 100 κλάδους ευγενών. Και ιδού τα ονόματα των ευγενών αυτών οικογενειών με αλφαβητική σειρά:

Αλευράς, 1 κλάδος
Βλασσόπουλος, 11 κλάδοι
Βλησμάς, 1 κλάδος
Βρεττός, 1 κλάδος
Βρεττός Βατιστάτος, 1 κλάδος
Βρεττός Θωμάστος, 1 κλάδος
Βρεττός Νουζάτος, 1 κλάδος
Βρεττός Ταρίφας, 1 κλάδος
Βρεττός Τρωκούλλας, 1 κλάδος
Γαλάτης, 2 κλάδοι
Γιαννάπουλης, 1 κλάδος
Δαλούνας, 1 κλάδος
Δελαδέτσιμας, 1 κλάδος
Δενδρινός, 1 κλαδός
Δενδρινός Δρακούλης, 1 κλάδος
Διδομένικο, 1 κλάδος
Δρακούλης, 6 κλάδοι
Ζαβός, 3 κλάδοι
Καραβίας 7 κλάδοι
Καραβίας Γρίβας, 1 κλάδος
Καραβίας Ζαμπέλης, 1 κλάδος
Καραβίας Τσεμπέρης, 1 κλάδος
Καρατζής, 1 κλάδος
Καρβούνης, 1 κλάδος
Κασιανόπουλος, 1 κλάδος
Κασιανός, 1 κλάδος
Κουτσουβέλης, 1 κλάδος
Κυπαρίσσης, 1 κλάδος
Μαρούδας Συρμής, 1 κλάδος
Μαυροκέφαλος 2 κλάδοι
Μιχαλόπουλος 2 κλάδοι
Μοτσενίγος, 1 κλάδος
Μουζάτος,1 κλάδος
Μωραΐτης Βεντούρας, 1 κλάδος
Νικόλας, 1 κλάδος
Παΐζης, 5 κλάδοι
Παξινός, 1 κλάδος
Πεταλάς, 1 κλάδος
Πεταλάς Δρακάτος, 4 κλάδοι
Πεταλάς Ζαβιτσιάνος, 1 κλάδος
Πεταλάς Ζαβός, 2 κλάδοι
Πεταλάς Κονταράτος, 1 κλάδος
Πεταλάς Λιοσάτος, 1 κλάδος
Πεταλάς Μαράτος, 3 κλάδοι
Πεταλάς Ροδοθεάτος, 1 κλάδος
Προσαλέντης, 2 κλάδοι
Ραφτόπουλος, 3 κλάδοι
Ροδίτης, 2 κλάδοι
Σαλαμόν, 3 κλάδοι
Σκιαδάς, 1 κλάδος
Τρούπος, 2 κλάδοι
Τσιλιάνης, 2 κλάδοι και
Φερεντίνος Καρβούνης, 1 κλάδος.

Κατόπιν από το τέλος της καταγραφής των ευγενών αυτών ακολουθεί δεύτερο έγγραφο, που ανακηρύσσει και άλλους ευγενείς, με χρονολογία 28 Μαΐου 1804. Και συνεχίζεται με τον ίδιο τρόπο η εγγραφή άλλων 100 κλάδων ευγενών οικογενειών της Ιθάκης, που έχουν 60 οικογενειακά ονόματα. Ιδού και τα ονόματα των ευγενών οικογενειών της δευτέρας σειράς με αλφαβητική σειρά:

Αλευράς, 1 κλάδος
Αρσένης, 1 κλάδος
Βεντούρας, 1 κλάδος
Βλασσόπουλος, 1 κλάδος
Βλασσόπουλος Καρλάτος, 1 κλάδος
Βλασσόπουλος Μανωλάτος, 2 κλάδοι
Βλασσόπουλος Μελισσάριος, 1 κλάδος
Βλησμάς, 2 κλάδοι
Βρεττός Βαρβαρήγος, 1 κλάδος
Βρεττός Βατιστάτος, 1 κλάδος
Βρεττός Δοργάτος, 2 κλάδοι
Βρεττός Κεκάτος, 1 κλάδος
Βρεττός Πορφυράτος, 3 κλάδοι
Βρεττός Τομαζάτος, 2 κλάδοι
Βρεττός Χριστοδουλάτος, 1 κλάδος
Γαλάνης Σαλαμόν, 1 κλάδος
Γαλάτης, 4 κλάδοι
Γαλάτης Χαριτάτος, 1 κλάδος
Δρακούλης, 1 κλάδος
Δρακούλης Νιπότε, 1 κλάδος
Δενδρινός, 1 κλάδος
Δενδρινός Αναγνωστάτος, 3 κλάδοι
Δενδρινός Βαλλιανάτος, 1 κλάδος
Ζαβός, 1 κλάδος
Ζαμπέλης, 1 κλάδος
Καλλίνικος, 2 κλάδοι
Καλλίνικος Τρυποκέφαλος, 1 κλάδος
Καραβίας, 7 κλάδοι
Καραβίας Μαυραντωνάτος, 1 κλάδος
Καρβούνης, 3 κλάδοι
Κεκάτος, 1 κλάδος
Κουβαράς Κοντοστάτος, 1κλάδος
Κουτσουβέλης, 1 κλάδος
Λεκατσάς, 1 κλάδος
Λεκατσάς Παπαδάτος, 3 κλάδοι
Λιβαθινός Ραφτόπουλος, 1 κλάδος
Μαρούλης, 2 κλάδοι
Μαυρομάττης, 1 κλάδος
Μαχαλιώτης, 1 κλάδος
Μεταξάς, 1 κλάδος
Μιχαλόπουλος, 1 κλάδος
Παΐζης, 5 κλάδοι
Παΐζης Λάρδικας, 2 κλάδοι
Παΐζης Ποβολίκης, 1 κλάδος
Πάλμο, 1 κλάδος
Παξινός, 1 κλάδος
Παξινός Δαβίας, 1 κλάδος
Παξινός Καλαντζής, 1 κλάδος
Περάκης, 1 κλάδος
Πεταλάς, 9 κλάδοι
Πεταλάς Βόντας, 1 κλάδος
Πεταλάς Δρακάτος, 1 κλάδος
Πεταλάς Μαράτος, 2 κλάδοι
Πεταλάς Τζανάτος, 3 κλάδοι
Ραυτόπουλος, 2 κλάδοι
Σαλαμόν, 1 κλάδος
Σκούταρης, 1 κλάδος
Σταύρακας Καραμανίτης, 1 κλάδος
Τρούπος, 1 κλάδος και
Φεροντίνος, 1 κλάδος

Αυτές είναι οι ευγενικές οικογένειες της Ιθάκης, που είναι γραμμένες στο «Λίμπρο ντ’ όρο».
Από τους καταλόγους αυτούς φαίνεται ότι η οικογένεια Καραβία αριθμούσε τους περισσότερους κλάδους ευγενών, που έφθαναν τους 14 και αν προσθέσωμε και τους άλλους που έχουν δεύτερο επώνυμο έφθαναν τους 18. Έπειτα ήρχοντο οι Βλασσόπουλοι, Πεταλάδες, Παΐζηδες, Δρακούληδες, Βρεττοί κ.λ.π.

ΦΩΤΟΣ ΓΙΟΦΥΛΛΗΣ
Δεκέμβριος 1937

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Time limit is exhausted. Please reload the CAPTCHA.