TONY RAFTY : Ο ΔΙΑΚΕΚΡΙΜΕΝΟΣ ΣΚΙΤΣΟΓΡΑΦΟΣ ΤΗΣ ΑΥΣΤΡΑΛΙΑΣ
Με την ευκαιρία της έκθεσης σκίτσων του Ιθακήσιου Tony Raft – Αντώνης Ραυτόπουλος από την κοινωνική ζωή της Ιθάκης (1970 – 1985), που πραγματοποιείται από της 25 Ιουλίου έως 10 Αυγούστου (ώρες 19 00 – 22.00 στο χώρο των Φιλομήρων στα Πεταλάτα – κοντά στο Δημαρχείο σας παρουσιάζουμε μια συνέντευξη που του πήρε η Ρίτα Τσιντίλη – Βλησμά και δημοσιεύτηκε στη Εφημερίδα «ΙΘΑΚΟΣ» στο φύλλο 132, το Νοέμβρη του 1994.
Ο διακεκριμένος σκιτσογράφος κ. Τόνυ Ράφτη – Αντώνης Ραυτόπουλος – είναι ένας σεμνός, ευγενικός κι ωραίος άνθρωπος, ο οποίος τιμά την ιδιαίτερη πατρίδα, όπως και τη μακρινή ήπειρο την Αυστραλία, στην οποία γεννήθηκε και ζει. Ο κ. Τόνυ Ράφτη είναι από χρόνια γνωστός, έχει συνεργαστεί με μεγάλες εφημερίδες της Αυστραλίας – όπως π.χ. είναι ο “ΚΗΡΥΚΑΣ” και η “ΝΕΑ ΠΑΤΡΙΔΑ” – κι έχει λάβει πολλές τιμητικές διακρίσεις, μετάλλια κ.α. Επίσης έχουν γίνει πολλές εκθέσεις έργων του, οργανωμένες απ’ την επίσημη πολιτεία. Τελευταία, στην 70ή επέτειο του συλλόγου σκιτσογράφων AUSTRALIAN BLACK AND WHITE ARTISTS CLUB, στη μεγάλη έκθεση στην Πολιτειακή Βιβλιοθήκη, όπου παρευρέθηκαν πολλές προσωπικότητες, φιλότεχνοι και καλλιτέχνες, η παρουσία του κ. Τόνυ Ράφτη ήταν έντονη και τα έργα του θαυμάστηκαν απ’ όλους. Στη Δημαρχεία του Σίνδεϋ, πέρυσι, ο κ. Τόνυ Ράφτη εξέθεσε επίσης έργα του με εξαιρετική επιτυχία. Πρέπει να πούμε ότι τα σκίτσα του έχουν “καλύψει” τις Ολυμπιάδες από το 1948 στο Λονδίνο μέχρι σήμερα.
Την αρχαία Ολυμπία την έχει επισκεφτεί και τη θαυμάζει. Έχει εκδώσει γι΄ αυτήν εργασία του με ανάλογα σκίτσα σε 250 και πλέον Ολυμπιονίκες, ένα πραγματικά εξαίρετο βιβλίο, όπου στις σελίδες του περιλαμβάνει κι ένα σκίτσο του νέγρου Τζέσε Όουενς, εκείνου δηλαδή που είχε νικήσει στην Ολυμπιάδα του Βερολίνου το 1936, παίρνοντας 4 μετάλλια, πράγμα που έκαμε έξω φρενών το Χίτλερ κι αρνήθηκε να συγχαρεί το νικητή!
Εν όψει της Ολυμπιάδας του 2000, που θα τελεσθεί στο Σίνδεϋ, τυπώθηκε σε γραμματόσημα μια σειρά σκίτσων πρωταθλητών, φιλοτεχνημένων από τον κ. Τόνυ Ράφτη.
Παρουσιάζουμε εδώ μια πολύ βιαστική και σύντομη συνέντευξη, που πήραμε απ’ τον εξαίρετο σκιτσογράφο στο Σταυρό, λίγο πριν αναχωρήσει για Αυστραλία, από την τελευταία επίσκεψή του στην Ιθάκη.
– Κύριε Αντώνη Ραφτόπουλε, θα ήθελα να αρχίσουμε απ’ τους γονείς σας, ποιοι ήταν, από που κατάγονταν, πότε πήγαν στην Αυστραλία…
– Ναι. Ο πατέρας μου λεγόταν Διονύσης Ραφτόπουλος απ’ το Σταυρό, το σπίτι ήταν στ’ Αποστολάτα. Προερχόταν από πολυμελή οικογένεια – 5 αγόρια, 2 κορίτσια – για Αυστραλία έφυγε το 1902, είχαν πάει πρώτα εκεί τρία απ’ τ’ αδέρφια του. Ο πατέρας μου, σαν πήγε δεν ήξερε βέβαια τη γλώσσα, για τούτο ταλαιπωρήθηκε πολύ, οι δουλειές ήταν δύσκολες κι έπρεπε να εξοικονομεί για να στέλνει στους γονείς του, ως που το 1912 ξαναγύρισε στην Ελλάδα για να λάβει μέρος στον τότε πόλεμο… Αλλ’ ας μην τα πούμε αυτά, είναι γνωστά. Η μητέρα μου λεγόταν Κούλα, ήταν από το Βαθύ, Αγγέλικα Καραβία κι ήταν καπελού. Είχε άλλες δυο αδελφές, την Ερασμία και τη Σπυριδούλα. Τη μητέρα μου την συνάντησε κάποια μέρα ο πατέρας μου στο δρόμο, κάπου πήγαινε καβάλα στο γαϊδουράκι της… Τη συμπάθησε και την παντρεύτηκε. Έφυγαν για την Αυστραλία, όπου εκεί έκαμαν εφτά παιδιά, τα τρία αγόρια, ο ένας αδερφός μου ζει, ο άλλος σκοτώθηκε στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, τορπιλίσθηκε στη Σιγκαπούρη απ’ τους Αμερικάνους, πάνω σε καράβι γιαπωνέζικο… Δεν ήξεραν οτι το πλοίο αυτό μετέφερε και τόσους δικούς τους.
– Μιλήστε μου, παρακαλώ, για το ταλέντο σας. Πότε ανακαλύψατε οτι μπορείτε να σκιτσάρετε κάτι;
– Ήταν τότε που υπήρχε τρομερή ανεργία στην Αυστραλία, οι περισσότεροι χάσανε περιουσίες μεγάλες, ο πατέρας μου έχασε το σπίτι του, ένα ωραίο καφενείο που έκαμε τόχασε κι αυτό, δεν είχαμε πια σχεδόν τίποτε… Ο αδελφός μου κι εγώ, μετά το σχολείο πηγαίναμε στα γήπεδα και κουβαλούσαμε τα μπαστούνια του γκολφ και παίρναμε λίγα λεφτά και βοηθούσαμε το σπίτι. Περνούσαν τα χρόνια. Κάποτε έγινε ένας διαγωνισμός, τι μπορεί να κάμει ένα παιδί, τι ικανότητες έχει σε ταλέντο, έκαμα εγώ ένα σκίτσο και το έβαλε μια μεγάλη εφημερίδα. Από τότε, σιγά – σιγά προχώρησα…
– Πότε αναγνωρισθήκατε ως μεγάλο ταλέντο;
– Δεν είχα άγχος για το φτάσιμο. Προχωρούσα καθώς σας είπα, σιγά – σιγά. Ήρθε ο πόλεμος και τότε πήγα κι εγώ στρατιώτης. Ήμουνα σ’ ένα μέρος που λεγόταν Ντάνγουϊν κι έπρεπε να φύγουμε για την Ινδονησία. Ήρθε, θυμάμαι, κάποιος μεγάλος στρατηγός και μου είπε: “Δεν είσαι καλός στρατιώτης, αλλά καλός σκιτσογράφος, θα σε στείλω στη Μελβούρνη να πολεμήσεις μ’ αυτόν τον τρόπο”. Και πραγματικά, εκεί δούλεψα αρκετά, έκανα σκίτσα σε μικρογραφία που γίνονταν κατόπιν μεγεθύνσεις. Εργασία πολλή έγινε στην Καμπέρα, την πρωτεύουσα της Αυστραλίας, μα εκεί βέβαια υπάρχουν και τα ανάλογα βοηθήματα, μουσεία και λοιπά…
– Υπάρχει κάποιο ή κάποια απ’ τα έργα σας που ν’ αγαπάτε περισσότερο απ’ τ’ άλλα;
– Βέβαια, αν και στους εργοδότες μου έλεγα υπεύθυνα να κρατούν όσα εκείνα βρίσκουν καλά, ειδάλλως εγώ να τα καταστρέφω…
-Έχετε συνεργαστεί με πολλές εφημερίδες και περιοδικά της Αυστραλίας, έτσι;
-Ναι, μόνο της Αυστραλίας.
– Στην Ελλάδα πότε ήρθατε για πρώτη φορά;
– Το 1972 – ήμουν αρκετά ώριμος, τότε – καλεσμένος απ’ την Ολυμπιακή, μαζί με προσωπικότητες της Τέχνης και της πολιτικής.
– Με θέματα απ’ την Ελλάδα, έχετε απασχοληθεί; Έχετε σκιτσάρει κάτι από δω;
– Πολλά, πάρα πολλά. Υπάρχει μια συλλογή έργων απ’ τους Ολυμπιακούς αγώνες, όλα αυτά έχουν παρουσιασθεί από τα μέσα ενημέρωσης, τηλεόραση, Τύπο και ραδιόφωνο, ανάλογα. Θα γίνει και σε σλάιτς η συλλογή αυτή και θα σταλεί σ’ όλο τον κόσμο…
– Για τα Ομηρικά θέματα, τα ομηρικά πρόσωπα, Οδυσσέα και Πηνελόπη – ας πούμε – έχετε κάμει σκίτσα;
– Το άγαλμα του Οδυσσέα στο πάρκο του Σταυρού, το έχω σκιτσάρει. Με τη φαντασία δεν έχω κάνει τίποτε.
– Θα σας άρεσε να μείνετε κάποιο διάστημα στην Ιθάκη;
– Ναι, αλλά λίγο δύσκολο. Έχω μεγάλη οικογένεια, παιδιά… Οι δύο κόρες μου και οι τρεις γιοί μου – που ο ένας είναι γεωλόγος, ο άλλος δικηγόρος και ο τρίτος πολιτικός μηχανικός, παντρεμένα όλα κι έχω έντεκα εγγόνια! Καταλαβαίνετε… Πάντως, θα ήθελα να έρθω να καθίσω ένα μήνα, έστω κι αν είναι λίγος χρόνος. Πήγα τώρα εκεί πάνω στα Πηλικάτα, στο λόφο των ανασκαφών και πήρα λίγο από κείνο το χώμα… Έχει για μένα αξία ξεχωριστή και θα το έχω μαζί μου.
– Πραγματικά κ. Τόνυ Ράφτη, έχει αξία ξεχωριστή αυτό το χώμα. Σας ευχαριστώ για όσα μου είπατε και εύχομαι υγεία και καλή συνέχιση στη δημιουργία σας. Η Ιθάκη θα σας καρτερεί.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: ΕΦΥΓΕ ΤΡΕΙΣ ΜΕΡΕΣ ΠΡΙΝ ΤΑ 100 ΤΟΥ Ο ΙΘΑΚΗΣΙΟΣ ΣΚΙΤΣΟΓΡΑΦΟΣ ΤΟΝΙ ΡΑΦΤΥ